Chuyển đến nội dung chính

Bài thuốc trị chứng cảm mạo lúc nóng, lúc lạnh

Chứng cảm sốt (cảm mạo) lúc nóng lúc lạnh thường gặp ở cả người lớn và trẻ em. Người bệnh bị cảm sốt vài ngày, sốt lui mà lúc nóng lúc lạnh, “hàn nhiệt vãng lai”, đại tiện táo, ngực sườn đầy tức, có khi nôn, bụng đầy đau, rêu lưỡi vàng. Đây thuộc chứng ngoại tà bán biểu bán lý trong y học cổ truyền.

Chứng cảm sốt (cảm mạo) lúc nóng lúc lạnh thường gặp ở cả người lớn và trẻ em. Người bệnh bị cảm sốt vài ngày, sốt lui mà lúc nóng lúc lạnh, “hàn nhiệt vãng lai”, đại tiện táo, ngực sườn đầy tức, có khi nôn, bụng đầy đau, rêu lưỡi vàng. Đây thuộc chứng ngoại tà bán biểu bán lý trong y học cổ truyền.

Nguyên nhân do ngoại tà nhập vào bán biểu bán lý làm cơ thể không thể phát hãn cho ra mồ hôi và cũng không thể xổ cho đi ngoài. Dùng phép hòa giải thiếu dương, tả hạ nhiệt kết… Dưới đây là bài thuốc thường dùng phòng trị chữa chứng này.

Nếu cảm sốt lúc nóng lúc lạnh, đại tiện táo

Dùng bài Đại sài hồ thang (Kim quỹ yếu lược) gia giảm gồm: sài hồ 12g, đại hoàng 8g, bán hạ 12g, sinh khương 16g, hoàng cầm 12g, chỉ thực 12g, bạch thược 12g, đại táo 12g. Sắc uống. Trẻ em dùng liều 1/2 hoặc 1/3 người lớn. Tác dụng: hòa giải thiếu dương, tả hạ nhiệt kết… Trị chứng hàn nhiệt vãng lai, ngực sườn đầy tức, nôn khó, bụng trên đầy đau, đại tiện nhiệt táo kết, rêu lưỡi vàng, thuộc chứng thực nhiệt.

Sài hồ và đại hoàng là 2 vị thuốc trong “Đại sài hồ thang” trị cảm mạo lúc nóng lúc lạnh, đại tiện táo.

Gia giảm: Nếu bụng trên đầy đau, gia qua lâu bì để thanh nhiệt hành khí; sốt nổi mụn do nhiệt tam tiêu, gia chi tử 12g, kim ngân hoa 10g; đi tiểu vàng đậm do thấp nhiệt, gia nhân trần 14g, rễ cỏ tranh 14g.

Kiêng kỵ: mới bị cảm sốt, tỳ vị hư hàn đại tiện lỏng, tay chân lạnh nhiều không dùng.

Nếu uống bài trên, hết táo bón nhưng còn đau thượng vị

Dùng bài Tiểu sài hồ thang (Thương hàn luận) gồm: sài hồ 16g, hoàng cầm 12g, bán hạ 12g, đảng sâm 12g, sinh khương 12g, cam thảo 4g, đại táo 12g, bạc hà 12g. Sắc uống. Trẻ em dùng 1/2 hoặc 1/3 liều người lớn. Tác dụng: hòa giải thiếu thương, sơ can lý tỳ, điều hòa tỳ vị… Trị chứng cảm sốt bán biểu bán lý, người nóng lạnh đau thượng vị, còn trị các chứng can tỳ hư ǎn uống không ngon miệng, buồn nôn, viêm dạ dày.

Gia giảm: nếu sốt nhiều âm hư, gia sinh địa 20g, đơn bì 14g; lạnh nhiều, gia quế tâm 10g; táo bón ho, gia hạnh nhân 12g, mạch môn 14g; bụng đầy đau, gia hương phụ 12g, trần bì 12g, chỉ xác 8g.

Kiêng kỵ: mới bị cảm sốt, chứng cảm lạnh ho đàm nhiều, nghẹt mũi, sổ mũi không dùng.

Nếu cảm sốt nóng lạnh mà miệng đắng

Dùng bài Sài hồ sơ can tán (Trương Cảnh Nhạc) gia vị: sài hồ 12g, hương phụ 10g, chích thảo 6g, bạch thược 16g, chỉ xác 10g, trần bì 12g, xuyên khung 12g, bạc hà 12g, cam thảo 4g, đại táo 12g, sinh khương 12g. Sắc uống. Trẻ em dùng liều 1/2 hoặc 1/3 người lớn. Tác dụng: sơ can, giải uất, lý khí, điều hòa biểu lý, chỉ thống… Trị nội khí thương can, bụng trên đầy trướng, vùng thượng vị đau, ợ hơi, ợ chua kèm chứng ngoại cảm, hàn nhiệt vãng lai.

Gia giảm: nếu ăn kém, tỳ hư, gia đảng sâm 14g, bạch truật 12g; nếu huyết hư, gia đương quy 12g, xuyên khung 12g; nếu nóng trong, gia hoàng cầm 12g; nếu ho khan, táo bón, gia hạnh nhân 12g; miệng khô khát, gia thiên hoa phấn 12g, mạch môn 12g.

Kiêng kỵ: người bị cảm phong hàn mới nhiễm ớn lạnh nghẹt mũi, sổ mũi không dùng.

Lương y Phan Thị Thạnh

Nhãn:

Nhận xét

Đăng nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Thuốc Đông y điều trị viêm phế quản

Trong thời tiết mùa đông, nhiệt độ trong ngày chênh lệch lớn, nóng lạnh thay đổi đột ngột khiến mọi người, đặc biệt là trẻ em và người già yếu dễ mắc viêm phế quản. Câu hỏi mà nhiều độc giả quan tâm là điều trị bằng YHCT có mang lại hiệu quả với bệnh viêm phế quản hay không khi mà việc lạm dụng kháng sinh tại nước ta đang gia tăng và nhiều cảnh báo nguy cơ kháng thuốc? Bài viết này sẽ cung cấp một số thông tin giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về các phương pháp của YHCT trong điều trị viêm phế quản. Bệnh viêm phế quản là tình trạng viêm nhiễm cấp hoặc mạn tính niêm mạc đường thở từ thanh quản trở xuống tới nhu mô phổi. Căn nguyên gây viêm phế quản thường là do virut, vi khuẩn. Đây là bệnh lý nhiễm khuẩn đường hô hấp thường gặp khi thời tiết chuyển mùa. Theo YHCT, viêm phế quản thuộc phạm vi chứng “khái thấu” và “đàm ẩm”. Theo YHCT, nguyên nhân gây bệnh bên ngoài chủ yếu do cảm thụ phải tà khí của lục dâm như ngoại cảm phong hàn, phong nhiệt. Những yếu tố này làm cho phế khí bị ngưng trệ, mất t...
Đăng nhận xét
Đọc thêm

Ngũ vị và chiêm nghiệm cuộc đời

Người xưa tin rằng, ngũ hành tương sinh tương khắc, chuyển hóa qua lại, là nguồn gốc của sự vận động vũ trụ và bên trong con người. Chính vì thế, nếu dinh dưỡng cân bằng được ngũ vị, sẽ đảm bảo cơ thể khỏe mạnh, ngũ tạng được bồi bổ, sức khỏe dài lâu. Tác dụng của các vị Đông Y cho rằng, ngũ vị tương ứng với ngũ hành tạng phủ như sau: vị chua thuộc Mộc vào tạng Can, vị cay thuộc Kim vào tạng Phế, vị mặn thuộc Thủy vào tạng Thận, vị ngọt thuộc Thổ vào tạng Tỳ, vị đắng thuộc Hỏa vào tạng Tâm. Chuộng vị nào sẽ bổ cho tạng đó. Để đảm bảo cho các cơ quan được hoạt động tốt, người ta có thể “bổ” chúng bằng các vị. Mỗi cơ quan tương ứng với một vị. Bằng cách áp dụng tương sinh và tương khắc, ta có thể rút ra được: Vị mặn đi vào thận (hành thủy), nhưng mặn quá sẽ hại tim và ruột non (hành hỏa). Vị đắng đi vào tim (hành hỏa), nhưng đắng quá sẽ hại phổi và ruột già (hành kim). Vị cay đi vào phổi (hành kim), nhưng quá cay sẽ hại gan (hành mộc). Vị chua đi vào gan (hành mộc), nhưng chua quá sẽ làm...
Đăng nhận xét
Đọc thêm

Bài thuốc chữa bệnh goute

Bệnh goute (gút) là bệnh rối loạn chuyển hóa và tăng lắng đọng các tinh thể acid uric tại các khớp. Theo Y học cổ truyền, bệnh gút gọi là “thống phong”, thuộc chứng tý. Nguyên nhân do phong, hàn và thấp làm ảnh hưởng đến công năng của can, thận và tỳ gây khí trệ huyết ứ và đàm trọc ách trở sinh bệnh. Sau đây là một số thuốc trị bệnh theo các thể: Thể phong thấp nhiệt: người bệnh đau khớp đột ngột, thường vào lúc nửa đêm, có khi phát sốt. Tại chỗ khớp: sưng nóng đỏ đau; lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng dày, mạch huyền sác. Phép chữa là thanh nhiệt trừ thấp, tiết trọc thông lạc. Dùng bài Thanh trọc thống tý thang: nhẫn đông đằng 30g, hoàng bá 15g, ý dĩ 24g, thổ phục linh 24g, huyền sâm 16g, đương quy 12g, một dược 10g, ngưu tất 12g, phòng kỷ 12g, tần giao 12g, thất diệp 24g. Sắc uống. Gút là bệnh rối loạn chuyển hoá và lắng đọng các tinh thể acid uric ở khớp. Đông y gọi là bệnh thống phong. Thể khí trệ trọc ứ: khớp sưng đau khiến người bệnh không đi lại được, hay tái phát, bệnh kéo dài dai dẳng,...
Đăng nhận xét
Đọc thêm